Wniosek o abandon do zakładu ubezpieczeń może zostać złożony tylko w ściśle określonych w kodeksie morskim okolicznościach. Muszą one wypełniać przesłanki szkody całkowitej rozumianej, jako całkowite zniszczenie lub jeśli ratowanie jest ekonomicznie nieuzasadnione.
Zgodnie z zapisami ustawowymi abandon można zgłosić, jeśli statek:
- zaginął bez wieści
- został zabrany, jako łup
- zagarnięty przez rozbójników morskich
- uległ wypadkowi, wskutek którego stał się niezdatny do naprawy lub niewart naprawy lub kosztów odzyskania
Abandon ładunku może także zostać zgłoszony wtedy, gdy koszt jego naprawy lub dostarczenia do miejsca przeznaczenia przekroczyłby jego wartość w miejscu przeznaczenia. Jeśli wniosek o abandon spełnia warunku formalne określone w kodeksie morskim, wówczas ubezpieczyciel jest zobligowany przepisami prawa do przyjęcia abandonu.
Jeśli ubezpieczyciel przyjmuje abandon, wówczas prawa do przedmiotu ubezpieczenia przechodzą na niego. Zakład ubezpieczeń zostaje nowym właścicielem przedmiotu ubezpieczenia i to na nim będzie spoczywać obowiązek poniesienia kosztów zabezpieczenia wraku, jego usunięcia w przypadku stosownego nakazu. Ubezpieczyciel uzyskuje także prawo do odbudowy wraku, jego sprzedania w celu otrzymania odzysku.
Powyższy opis wskazuje, że instytucja abandonu ma poważne konsekwencje finansowe dla zakładów ubezpieczeń. W praktyce TUIR Warta S.A. otrzymał zaledwie kilka wniosków w ciągu kilkunastu lat.
